استرس، زمینه ساز خشونت در خانواده

استرس بزرگترین و شایع ترین بیماری قرن عنوان شده و یکی ازمهمترین عوامل اختلاف و تنش بین افراد خانواده است. استرس بزرگترین و شایع ترین بیماری قرن عنوان بوده چرا که عصبانیت،اعتماد به نفس پایین،افسردگی، بی تفاوتی، تحلیل پذیری، اختلال در تمرکز، بی قراری و اضطراب از علائم شایع استرس است. یکی از دلایل آشکار استرس، اختلاف و تنش بین افراد خانواده است. این امر ممکن است ناشی از ناسازگاری اساسی بین زن و شوهر باشد. وقتی چنین خانواده هایی صاحب فرزند می شوند آنها خود را مجبور به ادامه زندگی می کنند، زیرا معتقدند که جدایی به کودکان آسیب می رساند، اما در حقیقت کودکان در چنین شرایطی بیشتر از زمانی که با یکی از والدین خود با شادی زندگی کنند، آسیب می بینند.  

استرس به معنی یک نوع باری است که می تواند بر انسان، غیر انسان و محیط وارد شود،حالا می تواند این بار مثبت یا منفی باشد. استرس در خانواده جایگاه خاص خود را دارد،یعنی ممکن است ارتباطات بین اعضاء موجب استرس شود.  

وضعیت بد اقتصادی، رفتاری و تربیتی باعث به وجود آمدن استرس در خانه می شود. استرس هایی که در خانواده تبدیل به خشونت می شوند، بنا به فرهنگ بومی و غیر بومی بدن با هم تفاوت دارند. مثلاً اگر در خانواده ، زوج از فرهنگ های مختلفی باشند و توافقی بین فرهنگ ها صورت نگیرد، این مساله در بسیاری از اوقات تبدیل به استرس و سپس خشونت خواهد شد.  

در واقع این توافق، قبول فرهنگ ها و وفق دادن فرهنگ های دیگر است که می تواند از میزان استرس کاسته و در نتیجه ریسک پذیری خشونت را پایین آورد. استرس زنان خانه دار بر حسب نوع مسئولیت هایی که آنان در خانواده دارند، ایجاد می شود.  

تنظیم میزان مخارج خانواده،تنظیم برنامه غذایی،ایجاد فضای آرام و شاد و مدیریت در برنامه ریزی تربیتی و آموزشی فرزندان از این دسته اند. گاهی اوقات این مسائل که از مسئولیت های زن خانه دار است،موجب ایجاد استرس های خاص مدیریتی زنان خانه دار می شود که عواملی همچون مدیریت یا مهارت های تنظیم در مدیریت،می تواند از میزان کاهش استرس زنان بکاهد.  

استرس مردان نیز شامل نگرانی از تنظیم دخل و خرج،تنظیم اوقات فراغت خانواده و نگرانی از تربیت کودکان است. البته مردان نیز مسئولیت های خاص خود را دارند،اما مسائلی که زنان را دچار استرس می کند در مردها بیشتر نقش نگرانی دارد تا استرس.  

اگر مسئولیت ها به خوبی شناخته نشود و جایگاه مسئولیت ها در خانواده مشخص نشود،استرس می تواند مخرب باشد و موجب خشونت در خانواده شود. لذا تقسیم مسئولیت و مسئولیت پذیری می تواند موجب توازن در روابط اعضای خانواده شود.  

پذیرش مسئولیت،خود استرس زاست،ولی در بیشتر مواقع استرس دارای بار مثبت است و تنها عدم مدیریت زمان،عدم استفاده از امکانات و تجهیزات ممکن است موجب استرس منفی شود.  

یکی از راههای مقابله با به وجود آمدن استرس،مثبت اندیشی است یا به عبارتی اندیشه های منفی اکثراً موجب استرس می شوند. لذا یکی از راههای کاهش این مشکل‘ نگاه مثبت به مسائل و مثبت اندیشی است.  

مراجعه به مشاوره و یا رفتن به مطب مشاوره به معنی بیماری و مریضی نیست، بلکه به معنی اطلاع رسانی، آشنایی و توانمندسازی افراد در برخورد با مشکلات یا دیگر مهارت های حل مسائل از طریق خود افراد است. نکته قابل توجه دیگر این است که،استفاده مداوم و بیش از حد از تلفن همراه حتی در اوقات فراغت،میزان رضایت افراد را از زندگی خانوادگی کاهش می دهد.  

راه های جلوگیری از استرس و افسردگی  

- بخندید،که خندیدن زندگی را لذت بخش می کند و درمان هر درد و گرفتاری است.  

- از تعطیلات خود استفاده مطلوب نمایید.  

- در مواقع استرس و خشم و بحران فکری،تنفس عمیق را تجربه کنید.  

- کاری که قرار است انجام دهید را به تعویق نیندازید.  

- به خوب خوابیدن توجه نمایید و از هر طریق برای بهتر شدن آن کوشا باشید.  

- وقت شناس باشید و زودتر از موعد مقرر در هر موردی حاضر شوید.  

- دوستان مثبت اندیش و با روحیه و ورزشکار و علاقه مند به علم را انتخاب کنید.  

- ورزش کردن را در هر شرایطی در برنامه زندگی خود منظور فرمایید.  

- نظم و تربیت داشته باشید و برای انجام کارهایتان برنامه ریزی کنید.  

- هدیه دادن عامل ایجاد صمیمیت است،با رعایت وضعیت اقتصادی خود این کار را انجام دهید.  

 (فرماندهی انتظامی تهران بزرگ-

معاونت اجتماعی

- اداره افکار عمومی

سرهنگ حمید رضا براتی