.svg)
آمریکایی ها به خاطر گوجه فرنگی مرا استخدام کردند! / از سر در دانشگاه تهران و ظاهر برج میلاد متنفرم!
گفتگوی جنجالی مجید بهره مند با صادق زیبا کلام را در پارسینه بخوانید.
به گزارش پارسینه؛ در یکی از مهم‌ترین محله‌های تهران به دنیا آمده است. محله «آب منگل» در ری که محله‌ای اصیل نشین محسوب میشد و بازاری ها در آن ساکن بودند. با آنکه پدر تاجر بود پسر به تحصیل علاقه نشان داد. دوره دبستان را در دبستان غزالی در خیابان سینا و دبستان دکتر قاسم‌زاده در خیابان غفاری واقع در جنوب تهران و تحصیلات خود در دوره متوسطه را در دبیرستان رهنما در منیریه تهران گذراند.
در سال ۱۳۴۵ موفق شد در دانشگاه تهران قبول شود اما پدرش او را به اتریش فرستاد. او سپس از اتریش به انگلستان رفت و در دانشگاه هَدِرزفیلد به تحصیل در رشته مهندسی شیمی پرداخت و تا دکترای شیمی هم پیش رفت اما در سال ۱۳۵۳ به اتهام خرابکاری علیه حکومت پهلوی و تبلیغ برای مجاهدین خلق، به سه سال زندان محکوم شده و نتوانست از ایران خارج شود و آخرین مراحل دکترا را سپری کند. به همین دلیل در سال ۱۳۵۵ در دانشگاه تهران به عنوان مربی به فعالیت علمی خود ادامه داد.
بعد از انقلاب و در سال ۱۳۶۳ دوباره به انگلیس رفت اما این‌بار که گرایش به علوم انسانی پیدا کرده بود توانست دکترای علوم سیاسی را در دانشگاه صلح‌شناسی بِرَدفورد به پایان برساند. در سال ۱۳۶۹ به ایران بازگشت و وارد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد. در فروردین ۱۳۵۸ برای همکاری با دفتر معاونت نخست وزیری از سوی ابراهیم یزدی دعوت شد.
همچنین برای حل مسائل کردستان با شهید چمران همکاری کرد. او که در دانشگاه آزاد نیز فعالیت می‌کرد، در اسفند ۱۳۹۶ بدون اطلاع و هماهنگی از دانشگاه آزاد اخراج شد. اما فعالیت خود را در دانشگاه تهران ادامه داد. در نهایت نیز در مهر ۱۴۰۱ ممنوع‌التدریس شد. این استاد برجسته دانشگاه کسی نیست جز صادق زیبا کلام .
او سکوتش را در پارسینه شکست...
به گزارش پارسینه، افرادی هستند که زندگی شان یک کتاب هست کلاً سرگذشت زندگی شان عجیب هست و کتاب شده است. گاهی علاقه داشتیم و کتاب انها را خریدیم. یکسری ها خیلی خوب صحبت می کنند؛ در کل سخنور و استاد دانشگاه هستند و البته زحمت کشیدند و تلاش کردند اما بعضی ها حتی اگر قلم و خودکار هم دراختیارشان قرار بگیرد یک خط هم نمی توانند بنویسند.
مهمان امشب ما خیلی خوب صحبت می کند و کلام زیبایی دارد و از خاطرات پشت میله های زندان بگوید و امشب برایمان در تهران دوست داشتنی از پرونده های مگوی زندگیش صحبت کند.
- خیلی خوش امدید اقای زیبا کلام عزیز.
+ با نام و یاد حضرت حق، سپاسگزارم از شما
- آقای زیبا کلام از سایه ی خودش پیش امده بترسد؟
- من کلا ادم ترسویی هستم
+چرا؟ همه از شما می‌ترسند
- من کلا ادم ترسویی هستم منتهای مراتب کسی باور نمی کند که من چقدر ادم ترسویی هستم ولی دیگه یک سری کار هم انجام میدم و یک سری صحبت هم می کنم و چیزهایی هم می نویسم که باعث مصیبت میشود اما ذاتا ادم ترسویی هستم ؛ یعنی هنوز که هنوزه همانند دهاتی ها از خیابان های تهران رد می شوم وقتی ماشینی بوق میزند من میدَوَم و به ان طرف می روم. دیدی دهاتی ها که اول به تهران می آیند چگونه از خیابان رد میشوند؟
+ سوار مترو، بی ارتی و... می شوید؟
-معمولا هرجا بخواهم بروم پیاده میروم صبح یا ظهر یا هروقت دیگری که باید برم و برگشتن هم می گویم برایم ماشین بگیرند اگر خیلی خسته باشم.
+برخورد مردم با شما چگونه است در کوی و خیابان؟
-یک ساعت که می روم مثلا در خیابان از نقطه الف دارم می روم نقطه ب در این یک ساعت اگر بگویم که حداقل ده بار ادم ها می ایستند و با من عکس می‌گیرند واقعا اغراق نکردم
+این تصویری که کنار شما هست ببینید،چه چیزی برایتان تداعی میکند؟خوب؟بد؟زشت؟قشنگ؟
- این میدان ازادی و برج میلاد
+برج میلاد را دوست دارید؟
ـ نه از مرج میلاد متنفر هستم
+ واقعا،چرا؟
- به خدا، برای اینکه برج میلاد را می خواهند بزور نماد تهران کنند. اخه برج میلاد چه چیزی دارد که نماد تهران باشد؟ برج ازادی بیشتر نماد تهران هست تا برج میلاد.
+پز تهران را بخواهید بدهید درموردش چه می گویید؟
- ببین من کلا معتقدم که شهرهایی اصیل هستند و اصالت دارند که از وسط انها رودخانه رد می شود مثل اصفهان، مثل رشت ، مثل اهواز. این شهرهایی که یک رودخانه از وسط شان رد می شود، مال اصفهان را که به حول و قوه الهی خشک کردیم، سپید رود هم که فاضلاب شده، کازرون هم فاضلاب شده است.
+شما الان می توانید بگویید منزل تان کدام منطقه تهران هست؟
- ما شهرک غرب هستیم، بالای میدان صنعت،پایین میدان کاج
+ پشت بام که تشریف می برید ویوتون چی هست؟ویوی شمالی، ویوی جنوبی
-نه خانه ما، اپارتمان ما،(اشاره ب تصویر پشت سر)وقتی نشسته ام و دارم کار می کنم این ها جلویم هست.
+ یعنی هرروز حالتون بد هست؟ می بینید برج را؟ متنفرید
-حالم بد نیست؛ عادت کردیم، باهم کنار امدیم دیگر. البته این برای من یک علامت هم هست ؛چون درمواقعی که تهران فوق‌العاده آلوده می شود، چون اپارتمان ما نسبتا مرتفع هست طبقه هشتم هست و تهران را کاملا شما می توانید ببینید.
+ می شود نماد الودگی
- اره اره و وقتی هوا خیلی عالی هستش اینو واضح میشه دید(اشاره به برج میلاد)
+ ولی وقتی واضح هست زیبا میشه تهران قبول ندارید؟شما هم که طبقه هشتم هستید،در برج هستید دیگر؟
-بله در برج هستیم
+ اب منگُل یا شهرک غرب؟
-تهران برای من حقیقتش را بخواهید یاداور دوران بچگیم هست،خاطرات دوران بچگیم،خاطرات بازارچه نایب السلطنه،خاطرات خانی اباد،خاطرات بازارچه اب منگل.اینها است.
یک جای دیگه هم که فوق‌العاده علاقه دارم میدان انقلاب هست، نمی دانم چرا من اینقدر به میدان انقلاب علاقه دارم. بخشیش به خاطر این هست که همسایه ی دانشگاه تهران هستیم دیگر، چه بخواهیم چه نخواهیم، یک جور زندگی در میدان انقلاب هست.
سبک زندگیم خیلی روتین هست و خیلی ملال اور برای این۱۴میلیون. چون گفته میشه جمعیت تهران روزها حدود۱۴,۱۵میلیون هست و شب ها حدود ۱۲ میلیون. شب ها، دو سه میلیون از تهران خارج می شوند.
مثلا سبک زندگیم برای خیلی هاشون ملال اور هست چون هیچ چیز هیجان انگیزی در آن نیست.
روزهایی که می خواهم به دانشگاه بروم البته الان که از دانشگاه بیرونم کردن ولی حالا روزهایی که به هر دلیلی بخواهم بروم طرف مرکز شهر اصطلاحا میگن jogging یعنی دو که در پارک ها می دوند؛ یعنی میام پل مدیریت، از کنار پارک وی میام گیشا از گیشا می روم میدان توحید، از توحید هم می روم به سمت دانشگاه یا اگر کاری چیزی داشته باشم.
+آقای زیبا کلام این عکس را هم ببینید نظر شما درمورد این تصویر چیست؟
- نظر من در مورد این تصویر این هست که در سال که ۳۶۵روز هست خداوکیلی چند روز اینجوری هست؟
+اسمان ابی، زمین پاک
- خداوکیلی چند روز اینطوری هست؟
+سوال ماهم هست انشالله مسئولین جواب می دهند درست است؟
-والا من فکر می کنم مسئولین اخرین فکری که دارند این هست که هوا مثلا الودگی اش چقدر هست و مثلا هوای تهران،فضای سبز و ...
+سمت محله اوین می روید؟
- اره بعضی وقت ها که به تجریش می خواهم بیایم از آنجا رد می شوم و دیگر چو افتاده دانی، دیگر وقتی از جلوی زندان رد می شوم
+چه حسی دارید؟
- القاعده باید حس تنفر داشته باشم ولی ندارم چون من ذاتا ادمی هستم که اصلا نمی توانم از دیگران متنفر باشم
+ولی از برج میلاد متنفر هستید
-برج میلاد آخر آدم نیست ولی ازش متنفر هستم
متنفر هستم میدانی از این که می خواهند این را به زور نماد تهران کنند این خیلی برایم زور دارد
اخر این چه چیزیش،میدانی.... ؛ اگر یک سبزی ای داشت، یک طراوتی داشت؛ نمیدانم ابی بود چیزی بود، اخه این چیه، میدانی دلم میشکنه
+ عجب! من این کتاب راهم به شما بدهم، یک چیزی درباره اش به ما بگویید
یک چیزی هم هست که میگویند زبان سرخ سر سبز می‌دهد برباد
-دستتون درد نکنه
+ توصیف تون چی هست اقای زیبا کلام
- من دوبار اوین بودم،هم قبل از انقلاب هم بعد از انقلاب. خب ببین یکی از سوالاتی که از من شد این هست که شما قبل از انقلاب اوین بودید، بعد از انقلاب هم اوین بودید،اینهارا چگونه باهم مقایسه میکنید؟
ببینید من ان دوماهی که اوین بودم اردیبهشت و خرداد و تا اواسط تیر۱۴۰۳بودم، این که قبلش در اوین چه جنایاتی اتفاق افتاده و نیفتاده من نمی دانم،در دهه ۶۰ چه اتفاقی افتاده، دهه۷۰چه شده ،ان دوماه را من وقتی مقایسه میکنم با ۶,۷ماهی که من اوین بودم قبل از انقلاب اصلا هیچ جوری قابل مقایسه نیستند.نوع رفتاری که با ما میشد ان موقع سال۵۴,۵۵ و نوع رفتاری که این موقع می شد اینها اصلا قابل مقایسه نیست
+ الان بهتر هست یا ان زمان؟
- اصلا قابل مقایسه نیست از جهت اینکه الان خیلی بهتر هست، الان خیلی بهتر هست
+بسیار عالی مرسی از شما
شما به سلامتی تان خیلی رسیدگی می کنید؟
- نه خیلی حساسیت ندارم خیلی ها به وزن شان حساسیت دارند، به غذایی که میخورند حساسیت دارند و به اینها، اما من نه
+چه چیزی بیشتر می خورید مثلامصرف روزانه تان،میوه،غذایی که میل می کنید بیشتر چی هست؟
- میوه سعی میکنم بیشتر بخورم،چایی سبز زیاد میخورم، قهوه زیاد میخورم، گوجه فرنگی زیاد میخورم. من چندتا تخصص دارم،یکی از تخصص های من شناختن گوجه فرنگی هست،گوجه فرنگی هایی که خوب باشند یعنی قرمز باشه وسطشون، اینها را من به خوبی میشناسم.اصلا امریکایی ها برای همین من را استخدام کردند
+ به خاطر گوجه‌فرنگی ؟
-بله بخاطر اینکه گوجه‌فرنگی ها را خوب می شناسم،خب چی بگم دیگه ان گوجه فرنگی هایی ک من انتخاب میکنم هشتاد نود درصد انها قرمزه قرمز هستند این هنرم هست.
+اقای زیبا کلام یه املتمون نشه؟
- باکمال میل، چشم
+آشپزیتون خوبه؟
- سه نوع غذا تخصص من هست
یکی کاری،غذای هند، یکی هوموس که از عرب ها یاد گرفتم از همسر یکی از همکلاسی هایم،هم دانشگاهی هایم در بردفورد یادگرفتم
و یکی هم که انگلیسی ها به ان مش پوتیتو میگویند که در فارسی به ان پوره سیب زمینی می گوییم.
+ آقای زیباکلام دوست دارد کدام محله زندگی کند؟
-ببین مجید جان، این شهرک غرب خیلی خوب هست، میدانی چرا برای اینکه امیرعباس هویدا شهرک غرب را انتخاب کرد، همین میدان صنعت و شهرک غرب و اینها را، انتخاب کرد برای قشر نسبتا بالاتر از طبقه متوسط،
نارمک و تهران پارس هم انتخاب کرد برای طبقه متوسط
به همین دلیل هست که در شهرک غرب شما خیابان ها و کوچه های بن بست و باریک نمی بینی مثلا نیاوران شما هر موقع بروید، دائم ترافیک هست ، راه بندان هست ولی شهرک غرب اینطور نیست برای اینکه روی اصول فنی ساخته شده است.
+فرهنگی ترین محدوده، منطقه یا محله ی تهران از نظر آقای زیباکلام کجاست؟
-فرهنگی ترین دیگر القاعده اطراف دانشگاه تهران است، از میدان انقلاب کتاب فروشی هست تا نزدیک سینما دیانای سابق،پمپ بنزینی که می خوره به خیابان انقلاب
+اصلا همان سر در دانشگاه تهران توصیف شما از ان چیست؟همان محدوده
-مجید با سردر دانشگاه تهران من هیچ وقت حال نکردم مثل همین برج میلاد
+ یک جای دیگر هم بگویید هت تریک کنید که با ان حال نکردید و سه تا کامل شود،برج میلاد و سر در دانشگاه تهران و یک جای دیگر هم بگویید،تا سه نشود بازی نشود
- سر در دانشگاه تهران، من مقداری مشکل پسند هستم و با خیلی از چیزهایی که جدیدا مدرنیته کرده اند و می اورند خیلی حال نمی کنم.
شاید باورت نشود ولی یکی از جالب ترین جاها برایم پارک شهر هست.
+به به خیلی هم خوب.
خواستگاری که رفتید شما بله را گرفتید یا بله را به شما دادند؟
- خواستگاری که من رفتم، سال۱۳۵۹، اسفند۱۳۵۹ازدواج کردم و شرمنده نسل جدید هستم
+چرا؟
- برای این که مادرم انتخاب کرد، مادرم و خواهرم انتخاب کردند.کلاس دینی می رفتند، خانم لواسانی کلاس قرآن داشت ،
هم خواهرم که الان دبیر دبیرستان هست و بازنشسته شده، البته فارغ‌التحصیل دانشگاه علامه هست،با مادرم در کلاس شرکت می کردند و خانم من هم انجا می امد و خانمم را انتخاب کردند.
+انها دیدند و پسندیدند و شما در پارک داشتید قدم می زدید نه؟
-دیگر حالا به هر حال اره دیگر قسمت بود
+صنف لوازم یدکی ، بعد مثلا خانواده زیبا کلام،چه تناسبی؟چرا؟
-مرحوم پدرم مصدقی بود ،جزو حزب زحمت کشان بود با دکتر مظفر بقایی و اینها و عاشق مصدق بود با اینکه سواد آنچنانی هم نداشت چهار پنج کلاس ابتدایی بیشتر سواد نداشت
در ۲۸ مرداد مغازه اش را خراب می کنند و تامدتی هم فراری بود و انقدر طول نکشید که یکی از بزرگترین و موفق ترین تجار شد، لوازم کامیون های لیلان از انگلستان وارد می کرد و خانه ما از مثلا چهار راه لشکر و خیابان مخصوص و انجا رفت به نیاوران و خانه ویلایی و اینها. دزدی نکرده بود و واقعا روی شم بیزینس توانسته بود به دست اورد
یکی از اولین مرسدس بنز های ایران را پدر من داشت فی الواقع و بعد هم توانست مارا به خارج بفرستد تا درس بخوانیم
+رانندگی هم میکنید
-خیلی کم،چون عرض کردم پیاده روی می کنم یاjoggingمی کنم و برگشتن هم یا برایم ماشین می‌گیرند یا با مترو و اینها می آیم.
+ پایه یک دارید؟کامیون می توانید برانید؟
- دوتا چیزهست، یکی راننده ی اتوبوس های تی بی تی دلم می خواست بشوم و یکی دیگر اینکه میخواستم بروم قم و درس دینی بخوانم
+ عجب سرگذشت عجیب و پر از داستان
- به جای قم سر از انگلستان دراوردم سه سال، چهار سال
+حیف وقت برنامه اجازه نمی دهد وگرنه ما یک ساعت با شما کار داشتیم
-مجید جان من در خدمت شما هستم
+ به رسم یادبود و اداب و رسومی که داریم در پایان ما یک تندیس که برای تهران دوست داشتنی هست را تقدیم مهمان عزیزمون میکنیم و چه افتخاری که امشب این تندیس برای شما است
خداروصدهزار مرتبه شکر که برج میلاد در آن نیست مثلا برای قشنگی ممکن بود مثلا اینطرف برج میلاد هم بزنید
+حالا یک چیز هم تعریف کنید که یک ذره حالا از این به بعد کسانی که میخواهند یک اتفاقی را برای تهران رقم بزنند ان دغدغه شماست، بدانند و شاید ان اتفاق رقم بخورد، چه کار کنیم؟ورزشگاه ازادی را مثلا دوباره بسازیم؟
- ورزشگاه ازادی را که نمی توانیم دوباره بسازیم ولی خرابش نکنیم، می خواهیم توسعه بدهیم و اینها، چون خیلی چیزها را می‌خواستند توسعه بدهند و...
+فوتبالی هم هستید؟
-نه، بچه بودیم خیلی فوتبال بازی می کردیم
+استقلال یا پرسپولیس ؟
-منچستریونایتد و لیورپول
+خیلی متشکرم از شما که امشب هم بیننده تهران دوست داشتنی بودید امیدوارم که از برنامه امشب لذت برده باشید.
گزارش تصویری:
ارسال نظر