آینده ادیان در دنیای فضای مجازی؛ چالش‌ها و فرصت‌ها

به گزارش پارسینه، حجت‌الاسلام محمدرضا برته، مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه، در نشست «دین آینده و آینده ادیان در عصر فضای مجازی» با اشاره به تحولات روزافزون فناوری و حضور گسترده فضای مجازی، گفت: اگر دین‌داری به عنوان سبک زندگی تعریف شود، دینی که قادر باشد در تعامل با فضای مجازی تصمیمات درستی اتخاذ کند، می‌تواند دین فردای بشر باشد. وی تأکید کرد که این تعامل به معنای تدبیر درست تمامی تحولات فناورانه عصر دیجیتال است.

بررسی تاریخ دین‌داری و نقش فضای مجازی

وی با نگاهی به تاریخ بیان کرد که تمام انبیاء الهی مأمور به ارتقاء دین‌داری و معنویت بوده‌اند و در این زمینه موفق عمل کرده‌اند. در پاسخ به پرسشی درباره آینده ادیان، برته به وضعیت دین‌داری مردم در جهان اشاره کرد و گفت: در گذشته، دین حضور پررنگی در حاکمیت و سبک زندگی مردم داشت، اما امروزه به دلیل گسترش اومانیسم، دین با چالش‌هایی روبه‌رو است.

دین در عصر مدرن و فضای مجازی

وی با اشاره به تجربیات مردم ایران در دوران جنگ تحمیلی و همبستگی مذهبی و اجتماعی مختلف در این دوره، افزود: قرآن کریم مسلمانان را به یک جبهه مشترک فرا می‌خواند که در آن همگان در جستجوی حقیقت هستند. در این جبهه، هدف نه نابودی مخالفان، بلکه هدایت و نجات آنان است.

آینده دین و فضای مجازی

برته با طرح این سؤالات که در دنیای مدرن و فضای مجازی چه سرنوشتی برای ادیان رقم خواهد خورد، افزود: جوانان در عصر فضای مجازی هویت خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی و فضای دیجیتال بازتعریف می‌کنند. فضای مجازی امروز به جایی تبدیل شده است که هویت فردی و اجتماعی افراد در آن شکل می‌گیرد و این موضوع برای نسل آینده اهمیت زیادی دارد.

دین و سبک زندگی در فضای مجازی

حجت‌الاسلام برته تصریح کرد: دین در عصر فضای مجازی باید توانایی تعامل و هم‌راستایی با فناوری‌های جدید را داشته باشد. اگر دین‌داری را به عنوان سبک زندگی در نظر بگیریم، دینی که توانایی همراهی با تحولات دیجیتال و فضاهای مجازی را داشته باشد، می‌تواند در آینده پاسخگوی نیازهای معنوی انسان‌ها باشد.

وی افزود: فضای مجازی به افراد این فرصت را می‌دهد که هویت‌ها و آرزوهایی که در دنیای واقعی ممکن است به دست نیاید، در آنجا به حقیقت بپیوندند. با توجه به رشد روزافزون استفاده از سوپراپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی، دین‌داری و فضای مجازی به هم پیوند خورده و دین‌داری نیز به گونه‌ای از حضور در فضای مجازی تبدیل می‌شود.

دین آینده؛ همگام با فناوری‌های نوین

وی همچنین بر لزوم توجه به حکمرانی مناسب در فضای مجازی و پیوست‌های فرهنگی در این عرصه تأکید کرد و گفت: دین آینده باید توانایی سازگاری با تحولات فضای مجازی را داشته باشد و در عین حال، از هضم شدن در آن فضا جلوگیری کند. دین آینده دینی خواهد بود که بتواند به‌طور مؤثر در فضای مجازی حضور داشته باشد و در عین حال اصول و ارزش‌های خود را حفظ کند.

خلاصه

در نهایت، مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه بر این نکته تأکید کرد که دینی که بتواند در فضای مجازی نقش مؤثری ایفا کند و در عین حال ارزش‌های دینی خود را حفظ کند، دین آینده خواهد بود. فضای مجازی بستر جدیدی برای شکل‌گیری هویت انسان‌های عصر حاضر شده و دین باید در تعامل هوشمندانه با این فضا به‌عنوان یک نیروی معنوی و اجتماعی قدرتمند باقی بماند.