نوزادان از طریق حواس خود یاد می‌گیرند

به گزارش پارسینه؛ نوزادان با استفاده از حس‌های خود دنیا را کشف و تجربه می‌کنند. آن‌ها با لمس و بردن اشیا به دهان، شنیدن صداها و موسیقی، و دیدن رنگ‌ها و شگفتی‌های اطراف یاد می‌گیرند. اما مهمترین بخش یادگیری در سال‌های اولیه زندگی نوزاد، ارتباط و تعامل با شما، یعنی بزرگسالان مورداعتماد و عزیزشان است. از طریق این تجربیات است که نوزادان شروع به درک دنیای اطراف می‌کنند.

یادگیری مفاهیم اولیه در سال اول زندگی

در این سال، نوزادان مفاهیم بسیار مهمی را می‌آموزند:

• علت و معلول: وقتی جغجغه‌ای را تکان می‌دهند و صدایی می‌شنوند، یا وقتی عینک مادرشان را می‌کشند و با لحنی جدی به آن‌ها گفته می‌شود که این کار را نکنند.
• اندازه و شکل: با چیدن بلوک‌ها، بردن آن‌ها به دهان، و تلاش برای جای‌دادن آن‌ها در سوراخ‌های مناسب.
• حل مسئله: وقتی یاد می‌گیرند با چرخاندن دسته، عروسک از جعبه بیرون می‌پرد.
• جاذبه: وقتی قاشقی را از روی صندلی بلند به زمین می‌اندازند و نگاه می‌کنند که کجا افتاده است.
• دوام اشیا: با بازی دالی‌موشه یا دنبال کردن شما به اتاق بعدی برای پیدا کردنتان.

تشویق نوزاد به کشف دنیا

شما شاهد کنجکاوی طبیعی نوزادتان در مورد افراد و اشیای اطراف خواهید بود، هنگامی که او:

• به دقت به صورت شما نگاه می‌کند.
• دستان، انگشتان، پاها و انگشتان پایش را بررسی می‌کند.
• برای نزدیک‌تر شدن به فردی یا شیئی جالب غلت می‌زند.
• صداسازی می‌کند و منتظر پاسخ شما می‌ماند.
• به اشیایی که برایش جالب هستند نگاه می‌کند و دست دراز می‌کند.
• به کلمات آشنایی مانند «بابا»، «مامان»، «شب‌به‌خیر» یا «خرس تدی» واکنش نشان می‌دهد.

با تشویق کنجکاوی نوزادتان و تعامل با او، شما پایه‌های رشد و یادگیری او را تقویت می‌کنید.

کنجکاوی نوزاد و نحوه یادگیری آن

کنجکاوی نوزاد نشان‌دهنده تمایل او برای کشف چگونگی عملکرد افراد و اشیای اطرافش است. شما کنجکاوی فرزندتان را وقتی که او:

• انگشتان دست و پاهایش را لمس می‌کند.
• اشیاء را می‌زند و تکان می‌دهد تا ببیند چه اتفاقی می‌افتد.
• موهای بلند یا گوشواره‌ها را می‌کشد.
• از صداها، حالات صورت و حرکات بدنی برای جلب توجه شما استفاده می‌کند.
• اشیاء را به دهان می‌برد.
• به حرکت اشیاء نگاه می‌کند.
• با چشمانش صداهای جالب را دنبال می‌کند.

این کارها به نوزادان کمک می‌کند تا یاد بگیرند و اعتماد به نفس پیدا کنند که می‌توانند «چیزهایی را به وجود بیاورند». زمانی که کودکان متوجه شوند که می‌توانند تأثیرگذار باشند بر افراد و اشیاء اطرافشان، احساس اعتماد به نفس و شایستگی می‌کنند، که بخش مهمی از توسعه عزت نفس مثبت است. به این ترتیب، مهارت‌های فکری و اجتماعی-عاطفی به هم پیوند می‌خورند.

چکار می‌توانید انجام دهید:

• اشیاء جالب برای کشف ارائه دهید—پارچه‌هایی با بافت‌های مختلف، یک توپ از چسب ماسک، یک قاشق چوبی و یک قاشق فلزی برای لمس و مقایسه.
• به تلاش‌های او برای برقراری ارتباط پاسخ دهید. از کلمات برای توصیف تجربه‌های او استفاده کنید: «می‌بینم که به آن توپ روی قفسه نگاه می‌کنی. بذار برات بیارم».
• از کشفیات او خوشحال شوید: «دست‌های خودت رو پیدا کردی! نگاه کن چه کاری می‌توانند انجام دهند. می‌توانی با آن‌ها به آن توپ قرمز دست پیدا کنی».
• کمک‌های لازم برای حل مشکلات را فراهم کنید، مانند نشان دادن نحوه برداشتن درب ظرف تا بتواند بلوک‌ها را داخل آن ببیند. اما قبل از اینکه وارد شوید، به او فرصت دهید که خودش ابتدا امتحان کند.

کمک به نوزاد برای تبدیل شدن به یک حل‌کننده مسئله ماهر

نوزادان یاد می‌گیرند که مشکلات را از طریق بررسی و یادگیری در مورد اشیاء و افرادی که ملاقات می‌کنند، حل کنند. سپس آنچه را که یاد گرفته‌اند، در موقعیت‌های جدید به کار می‌برند. برای مثال:

• یک نوزاد ۷ ماهه متوجه شده است که چه کسی را می‌شناسد و چه کسی را نمی‌شناسد. بنابراین وقتی شما او را بلند می‌کنید، دستانش را دراز می‌کند، اما وقتی یک فرد جدید به او نزدیک می‌شود، سرش را در سینه شما پنهان می‌کند.
• یک نوزاد ۱۱ ماهه وقتی پدرش او را در تخت می‌گذارد، دستش را برای خداحافظی تکان می‌دهد. این رفتار پس از اینکه والدینش بارها برای خداحافظی از او این کار را کرده‌اند، شکل گرفته است.

حل مسئله یک مهارت تفکر انتقادی است که به نوزادان کمک می‌کند در حال حاضر، در مدرسه و در تمام طول زندگی‌شان موفق باشند. در ابتدا، مشکلاتی که نوزادان حل می‌کنند ساده به نظر می‌رسند: چطور جغجغه را تکان دهم؟ چطور عروسک را از جعبه بیرون بیاورم؟ اما یافتن پاسخ برای این مسائل نیاز به تفکر و آزمون و خطا دارد. زمانی که آن‌ها موفق می‌شوند، احساس اعتماد به نفس و غرور می‌کنند که این حس آن‌ها را برای کاوش و یادگیری بیشتر از دنیای اطرافشان انگیزه می‌دهد.

چکار می‌توانید انجام دهید:

• برای رسیدن به اهداف، حمایت فراهم کنید. مراقب نوزادتان باشید و ببینید که او چه چیزی را می‌خواهد به دست بیاورد و به او کمک کنید تا مشکل را حل کند. اگر او سعی می‌کند تا برای رسیدن به یک شیء جالب بچرخد، او را تشویق کنید که به اندازه‌ای که می‌تواند تلاش کند، سپس آن شیء را به او نزدیک کنید تا بتواند آن را بگیرد و کشف کند.
• مدل‌سازی حل مسئله. درب ظرف را بردارید و بلوک‌ها را بیرون بیاورید، سپس آن‌ها را دوباره داخل ظرف بگذارید و به نوزاد این فرصت را بدهید که خودش امتحان کند. کودکان کوچک از طریق تقلید چیزهای زیادی یاد می‌گیرند.

 

منبع : https://www.zerotothree.org/resource/supporting-thinking-skills-from-0-12-months/